Ga naar inhoud

Monumentale Route

2 uur (32,0 km)

Deze route leidt je langs een bijzondere combinatie van 20 historische monumenten, adembenemende landschappen en gezellige eetgelegenheden. Langs de Zaan wemelt het van gebouwen waarin vanaf de 16e eeuw levensmiddelen werden geproduceerd en opgeslagen. Op de fiets passeer je molens en poldermolentjes van uiteenlopende leeftijd die hielpen bij het droog houden van de polder.

Dit ga je zien

1

Grand Café Batavia 1894

Grand Cafe Batavia
Veerdijk 39
1531 MS WORMER
Grand Café Batavia 1894 Voorkant pand
2

Pakhuis Saigon

Veerdijk 40
1531 MS Wormer
Pakhuis Saigon
3

Pakhuis Bassein

Bassein
Veerdijk 41
1531 MS Wormer
Pakhuis Bassein
4

Pakhuis Hollandia

Hollandia
Veerdijk 42
1531 MS Wormer
Pakhuis Hollandia
5

Pakhuis Java

Java
Veerdijk 43
1531 MS Wormer
Pakhuis Java Java pakhuis (rechts)
6

Pakhuis Herinnering

Pakhuis Herinnering
Veerdijk 57
Wormer
Pakhuis Herinnering
7

Pakhuis Geloof

Geloof
Veerdijk 59
1531 MA Wormer
Pakhuis Geloof
8

Graanpakhuis Riga

Pakhuis Riga
Veerdijk 62
1531 MA Wormer
Graanpakhuis Riga
9

Pakhuis Koningsbergen

Pakhuis Koningsbergen
Dorpsstraat 45
Oostknollendam
Pakhuis Koningsbergen
59
10

Vliegtuigmonument Jisp

Jisperpad
1461 EB Wijdewormer
Vliegtuigmonument Jisp
11

Wegsloot Jisp

Wegsloot Jisp
Dorpsstraat 137
1546 LH Jisp
Wegsloot Jisp
12

Nederlands Hervormde kerk

Nederlandse Hervormde Kerk
Dorpsstraat 46
1546 LK Jisp
Nederlands Hervormde kerk
13

Raadhuis Jisp

Raadhuis Jisp
Dorpsstraat 44
1546 LK Jisp
Raadhuis Jisp
14

Moriaanshoofd

Moriaanshoofd
Dorpsstraat 417
1531 HL Wormer
Moriaanshoofd
15

Koopmanshuis

Koopmanshuis
Dorpsstraat 350
1531 HX Wormer
Koopmanshuis
16

Bartelsluis

Engewormer 7
1531 BT Wormer
Bartelsluis
17

Maas, Waal en De Schepel

Maas, Waal en De Schepel
Veerdijk 22, 23 en 24
1531 MS Wormer
Maas, Waal en De Schepel
18

Mercurius

Mercurius
Veerdijk 32
1531 MS Wormer
Mercurius
19

Lassie Complex

Lassie Complex
Lassiestraat 1
1531 MG Wormer
Lassie Complex
20

Het Pannenkoekenschip

Zaanweg 51 b
Wormerveer
Het Pannenkoekenschip
21

Hemels ijs

Zaanweg 109
1521 DP Wormeveer
Hemels ijs
22

Grand Café Batavia 1894

Grand Cafe Batavia
Veerdijk 39
1531 MS WORMER
Grand Café Batavia 1894 Voorkant pand

Beschrijving

1

Grand Café Batavia 1894

Grand Cafe Batavia
Veerdijk 39
1531 MS WORMER
Grand Café Batavia 1894 Voorkant pand

1.     Aan weerszijden van de Zaanbrug tussen Wormer en Wormerveer strekt zich een unieke industriële gevelwand uit met pak hui zen en rijst- en gortpellerijen van rond 1900. Door de opening van het Noordzeekanaal in 1877 werd de Zaanstreek uitstekend bereikbaar voor schepen met granen en hout uit de hele wereld. Sommige namen van panden verwijzen naar exotische plaatsen waar de producten vandaan kwamen. De industriële gevelwand is in de jaren negentig van de vorige eeuw gerestaureerd en in de oorspronkelijke staat teruggebracht. Binnen de pakhuizen zijn verschillende bedrijfjes gekomen, die niets meer met de oorspronkelijke functie te maken hebben. Noordelijk van de Zaanbrug bevindt zich het complex van de voormalige rijstpellerij Hollandia. Zuidelijk ziet u het complex van gerstpellerij Mercurius, waarin nu Lassie is gevestigd, de enige nog werkende rijstpellerijfabriek

2.     Het zwarte, houten pakhuis Koningsbergen in Oost-Knollendam valt op tussen de overwegend bakstenen monumenten in de omgeving. Het dateert van halverwege de 18e eeuw en stond tot 1889 als pakhuis aan het Zwet. Na de verhuizing naar deze plek werd er zaad opgeslagen. De naam verwijst naar een stad in Oost-Pruisen waarmee handel werd gedreven

3.     Op een groot deel van de route hebt u de vaarpolder Polder Wormer, Jisp en Neck – een beschermd natuurgebied – aan uw rechterhand. Om de polder droog te houden, werden veel slootjes gegraven. Zo veranderde de polder in een waterrijk gebied vol veeneilandjes die per boot bereikbaar zijn: een paradijs voor weide- en watervogels. Een groot deel wordt zodanig beheerd dat weidevogels als grutto, kieviet, roerdomp en lepelaar er goed kunnen gedijen. Grazende runderen houden het weidegebied open en dankzij organische mest is de bodem rijk aan wormen: een delicatesse voor weidevogels.

4.     Het vliegtuigmonument is door de Purmerender Just Kroon opge[1]richt om de bemanning te herden[1]ken van drie geallieerde bommen[1]werpers die hier in 1943 en 1944 zijn neergestort. Blikvanger is de door het ongeluk vervormde pro[1]peller van een van de vliegtuigen

5.     Een belangrijk monument is het kleine raadhuis in Jisp. Het is een tastbaar bewijs van de welvaart in de periode van de walvisvaart. Het raadhuis ligt aan de wegsloot die in 2012 als enige sloot in Nederland de status van monument heeft gekregen. Jisp was niet alleen bekend door de walvisvaart, maar ook door de chirurgijnen, die onder andere zeer bekwaam waren in het behandelen van botbreuken.

6.     Wormer is ontstaan rond de hervormde kerk. Herberg Het Moriaanshoofd, in 1585 gebouwd, is het oudste gebouw van Wormer. Het statige koopmanshuis uit 1660 getuigt van de welvaart van Wormer. In 1805 werd dit koopmanshuis het raadhuis van Wormer en sinds 1997 is het weer in gebruik als woning.

7.     De Bartelsluis ligt er een beetje zielig bij: gedempt en slecht onderhouden. De hoogtijdagen van deze sluis, van 1638 tot 1960, zijn ook al lang voorbij. In Wormer werd destijds scheepsbeschuit gebakken, ook wel tweebak genoemd. Maar liefst 8 korenmolens maalden het meel dat door 130 beschuitbakkers werd verwerkt tot proviand voor vissers- en handelsschepen. Met speciale schuiten ging het beschuit via de sluis naar de afnemers in de grote steden. Toen de scheepsbeschuit niet meer nodig was, maakte papierfabriek Van Gelder & zn tot 1960 veelvuldig gebruik van de sluis. In 1972 is de sluis gedempt.

22

Grand Café Batavia 1894

Grand Cafe Batavia
Veerdijk 39
1531 MS WORMER
Grand Café Batavia 1894 Voorkant pand
  • 59