De Gastvrije Stad – Enric Adsera Riba

Voor de viering van 50 jaar Zaanstad organiseert Stichting Monet in Zaandam op diverse locaties in Zaanstad de expositie ‘De Gastvrije Stad’. Kunstenaars die hun land zijn ontvlucht tonen hun werken.

Het is anno 2024 meer dan 50 jaar geleden dat Enric Adserà Riba (1939, Cabra del Camp in Catalonië) vanuit Spanje naar Nederland kwam. Hij had er al een studie aan de kunstacademie in Barcelona en een vormingsperiode bij zijn favoriete beeldhouwer Josep Busquets op zitten, maar dat weerhield hem er niet van zich opnieuw aan een kunstacademie in te schrijven. Dat zou dit keer de Rijksakademie voor Beeldende Kunsten in Amsterdam worden.

Enric Adserà Riba heeft sindsdien op ontelbare plaatsen geëxposeerd. Als het succes van zijn werk aan het aantal exposities mag worden afgeleid, dat kan hij langzamerhand tot de bekendste Nederlandse kunstenaars worden gerekend. Toch voldoet het adjectief Nederlandse in dit geval niet. Adserà Riba is ondanks zijn langdurige verblijf in het koele Noorden nooit sterk beïnvloed geraakt door de kunst in het land van Rembrandt en Van Gogh.

Wie zijn voorgeschiedenis niet kent, plaatst het werk moeiteloos in een warmbloedige Spaanse, zo niet Catalaanse traditie. Kijk naar zijn hergebruik van eenvoudige materialen die door iemand anders schijnbaar achteloos werden afgedankt en je moet onmiddellijk denken aan Pablo Picasso, Joan Mirò en Antoni Tàpies. Zoals Picasso een veelzeggende sculptuur kon maken van slechts een zadel en een fietsstuur daaromheen, zo heeft Enric Adserà Riba zijn atelier volgestouwd met bouwmaterialen en honderden triviale objecten die geen enkele betekenis hebben, anders dan die in het oog van degeen die ze heeft verzameld.

Dat heeft door de jaren heen een ongelooflijk rijk oeuvre opgeleverd waar de kijker alleen maar greep op kan krijgen door het werk in groepen en series onder te brengen.

Cees Straus