Meekijken met Marjolein - Alles is er al, het wacht om gezien te worden
Marjolein Lensink-Neijzing (1968) laat ons op deze pagina maandelijks meekijken met haar blik op de Zaanstreek. Zij exposeert regelmatig, verzorgt instawalks over onder andere het Hembrugterrein en geeft workshops telefoonfotografie.
Ik ben geboren en getogen in Zaandam en ik voel me ook echt met de Zaanstreek verbonden. Met man en honden woon en werk ik aan de Zaan. Ik kijk graag en probeer altijd iets bijzonders te vinden in het gewone, het onopgemerkte. Op zoek naar ‘de parel in de knopendoos’. Een schaduw of spiegeling, een op het eerste gezicht saaie muur, een wolk, alles kan bijzonder zijn.
Mijn telefoon is mijn camera voor 99% van de foto’s die ik maak. De techniek is voor mij ondergeschikt aan ‘het zien’. Mijn motto: “Alles is er al, het wacht om gezien te worden”.
Hieronder haar eerdere bijdragen.
Op haar eigen site meer informatie over haar werk en workshops.
April: Zaans Hout
De Zaanstreek en haar geliefde groene houten huisjes horen bij elkaar. Van over de hele wereld komen toeristen om ze te bekijken. Maar wat zij zien zijn de mooie pronkgevels van de gegoede burgerij, koopmanslieden en fabriekseigenaren uit de 18e en 19e eeuw.
De gewone arbeidershuisjes waren niet zo rijk versierd en tamelijk armoedig om in te wonen. Het was er vochtig en tochtig. Het was zo erg zelfs dat de woningwet begin 1900 verbood houten huizen te bouwen voor permanente bewoning. Zo werden die kleine huisjes steeds meer vervangen door degelijke stenen huizen.
Maar niet allemaal. Een beetje verscholen, ontsnapt aan de lange arm van de vooruitgang staan her en der nog eenvoudige houten woonhuizen, zonder opsmuk en versieringen. Zoals deze uit 1730. En zo, in al zijn eenvoud met groene planken, witte kozijnen en een prachtig rood dak, bekroond door een lenteblauwe lucht, zo heb ik ze eigenlijk het liefst.
Februari: Lievelingsplek
Als echte Zaanse is mijn lievelingsplek ‘aan de Zaan’. Het maakt eigenlijk niet eens zoveel uit waar aan de Zaan. Als het maar op een van haar oevers is. Met zicht op de molens, groene huisjes en fabrieken. Bevaren door grote en kleine schepen is er altijd reuring, het verveelt nooit.
Ik ben een bevoorrecht mens want ik woon én werk aan de Zaan. Mijn werk is in Zaandijk, tegenover de molens van de Zaanse Schans. Het is heerlijk om aan het einde van de werkdag een rondje te doen. Ik loop dan over de Kalverringdijk tot de laatste molen en geniet van de wind en het uitzicht op de Gortershoek, het mooiste stukje van Zaandijk.
Ons huis staat in Zaandam. En dat is toch wel echt mijn lievelings-lievelingsplek. Als ik op de steiger sta dan zie ik de theekoepel en de Verkadefabrieken. Aan de overkant het mooie oude gebouw van de Meypro. En daar tussen de Zaan. Altijd anders, altijd mooi. Als ze zo ’s morgens vroeg ook nog helemaal stil is, dan is dat echt puur geluk!
Januari: Narcissen op de Schans
Was het maar vast lente! Nu we deze winter verstoken blijven van sneeuw- en ijspret mag het wat mij betreft ook wel lente worden. De eerste sneeuwklokjes staan al boven de grond en ook de narcissen doen hun best.
Aan het einde van de Kalverringdijk staat deze mooie bos narcissen. Vanaf hier heb je een prachtig uitzicht met de molens op de achtergrond. Ik maak er bijna elk jaar wel een foto van. Zouden ze er al weer staan?
Weer en wind trotserend, dappere lentebodes met hun vrolijk gele bloemen. Het wordt hoog tijd voor een rondje Zaanse Schans. Ook als Zaankanter doe ik het graag, een frisse neus halen op de dijk, een bezoekje aan de molens, genieten van het uitzicht boven op de stelling. En na afloop een lekkere beker warme chocomel.
Wist je trouwens dat er geen tulpen op de Zaanse Schans bloeien. Ondanks alle plaatjes op internet met bloeiende tulpenvelden in combinatie met de Zaanse molens is er geen tulp te vinden, wel veel narcissen, ik hou er van!
December: blote billen op de Schans
De meeste mensen maken een foto van de voorkant van dit beeld dat in een kralentuintje voor de tinkoepel op de Zaanse Schans staat. Maar ik vond de achterkant veel schattiger, met haar blote billen en dat voetje zo in de hoogte. Het lijkt een engeltje maar het is het niet. Het is een Faam en stelt de godin Fama voor.
In de Romeinse mythologie is zij de godin van de roem en het gerucht. Fama bezat twee bazuinen: een lange en een korte. De lange was gewijd aan het verspreiden van roem en de korte aan het verspreiden van valse geruchten.
Gelukkig heeft ze op de Schans een lange bazuin. Om al het goede van de Zaanstreek met naam en faam te verkondigen. En gelijk heeft ze, er komt hier zoveel moois én lekkers vandaan! Denk daaraan als je deze feestmaand boodschappen doet of een cadeautje nodig hebt :-)
Ik wens je gezellige kerstdagen en een goed 2020!
November: kijken als Monet
Bij Loosdrecht
Als dit Ierland was, zou ik beter kijken
Dit gedicht van K. Schippers spreekt me enorm aan. We reizen de hele wereld over om bijzondere dingen te zien maar het mooie in onze eigen streek zien we vaak niet.
Eenmaal thuis in het Zaanse, vergeten we als een toerist te kijken. Je zult een Zaankanter niet snel horen spreken over de wonderschone Zaanstreek, terwijl er massa’s toeristen deze kant op komen die enorm enthousiast zijn.
Ook kunstenaars weten hun weg te vinden om al het fraais hier vast te leggen. Nu, maar ook twee eeuwen geleden al. In 1871 verbleef Claude Monet vier maanden in Zaandam en schilderde hij 25 schilderijen*. Aan zijn vriend Camille Pissarro schreef hij: ‘Zaandam is wel bijzonder opmerkelijk..... huizen in alle kleuren, honderden molens en verrukkelijke boten.’
Kijk eens wat vaker als een toerist of kunstenaar, focus op het moois van onze streek, er is zoveel te zien!
*Reproducties van deze schilderijen zijn te zien in het MonetAtelier in Zaandam.
Oktober: Vrede
Ik hou van de rafelrandjes van de stad. Rommelige stukjes industrieterrein, onke hoekjes, en verlaten gebouwen. Daar te mogen ronddwalen met je camera is echt een feestje. Zeker als er nog sporen zijn van de laatste gebruikers. Een bureau met dorre plant, wat vergeelde posters aan de muur of een werkplaats met vreemde machines onder een dikke laag stof.
In de Zaanstreek is het Hembrugterrein zo’n fijne locatie. Ik kom er graag. Aan het Noordzeekanaal staat nog een spannend gebouw, met een mooi sierlijk torentje. Het is pakhuis De Vrede. Van oorsprong een Stoommeelfabriek. Het is nu onderdeel van Container Terminal De Vrede en alleen vanaf het water te bewonderen. De hoofdingang is een onneembare vesting, maar heel soms lukt het om naar binnen te komen, niet stiekem maar helemaal legaal. Bijvoorbeeld in de Week van de Industriecultuur tijdens de herfstvakantie. Dan gaan er langs het Noordzeekanaal deuren open die anders gesloten blijven.
Ik zeg doen! Ook dit gebouw gaat een nieuwe toekomst tegemoet, over een paar jaar is het een chocoladefabriek, ook leuk, maar niet voor liefhebbers van onke hoekjes.
September: het toetje
Er staat een megatoetje aan de Zaan. Al jaren, en toch is de kans groot dat het je nog niet is opgevallen. De een ziet alleen de silo’s van de voormalige meelfabriek van Meneba in Wormerveer, de ander vindt het op grote kokers papier lijken maar voor mij is het een mega-vanillepudding!
Dat is het fijne van creatief kijken, alles kan altijd ook wat anders zijn. Het is maar vanuit welk perspectief je het bekijkt. Daarom lig ik soms in het gras om te zien hoe bijvoorbeeld een eend de wereld ziet. Ik kan het aanraden! Het oefent je blik en je foto’s worden er net even spannender van.
Ik hoop nog een tijdje te genieten van mijn toetje aan de Zaan. Er zijn namelijk plannen voor een nieuwe woonwijk op die plek. Omdat er in de Zaanstreek zoveel lekkere producten worden gemaakt zou ik voorstellen om de straten hiernaar te vernoemen. Zou het Puddingpleintje een kans maken?
Augustus: net vakantie
De Zaan, mijn geliefde rivier. Slechts 13 km lang. Overal waar ze stroomt is er bedrijvigheid, zijn er mensen in de weer, wordt er gewerkt, rijden er auto’s en fietsers achteloos aan haar voorbij. De Zaankanter is een doenerig type, geen tijd voor lanterfanten, maar dat zouden we eigenlijk vaker moeten doen. Neem eens een kleine pauze, geniet van al dat moois zo dichtbij. Kijk als een toerist naar je eigen omgeving.
Voor mijn werk rij ik kriskras door de Zaanstreek en soms kom je op zo’n plekje dat vraagt om een fotomomentje. Laatst was ik in Wormer en kwam uit bij het einde van de Veerdijk. Wat een mooi stukje! Het eerste deel, bij de Zaanbrug en Batavia is wel bekend, maar vanaf dit punt heb je een prachtig zicht op de Zaanbrug, de Zaanbocht, de pakhuizen, de Zaan en de bootjes.
Ik ben er even voor gaan zitten, als toerist in eigen streek. De zon was warm, het rook naar droog gras, de Zaan golfde zachtjes tegen de oever en de wind droeg de geur van het teren van een boot een stukje verderop. Ik hou er van. Geen vakantie, maar toch voelde het zo.
Juli: hete Zaanse zomers
Hot, hot, hot... wat was het heet vorig jaar zomer. De hoogste alarmfase voor droogte, het watertekort brak bijna het record uit 1976, wekenlang prachtig weer. Fijn voor de zonaanbidders maar fotografisch was de inspiratie wel een beetje op zo halverwege de zomer: blauwe luchten, strandleven, bootjes, ik had het allemaal gehad en het werd een beetje saai.
Ik kreeg al weer zin in de herfst, met zijn mooie wolkenpartijen, spiegelingen in regenplassen en alles in beweging door de wind. Maar zover was het nog niet. En net op het moment dat je het niet verwacht, op weg naar huis met een volle tas boodschappen, in de hal van een heerlijk koele supermarkt, ligt daar een prachtig fotografisch cadeautje op je te wachten, dat de hele zomer samenvat. Hot Hot Hot.
Ik wens iedereen een mooie zomer met veel verrassende fotografiemomenten.
Juni: pareltje van bouwkunst
Maison d’ Essence. Een frivole naam voor een statig gebouw. In 1930 gebouwd voor de geurstoffenfabriek van Polak & Schwarz. Het ziet er nog steeds heel modern uit. Tegenwoordig zijn het woningen en is de geur vervlogen.
Je vindt het gebouw in Zaandam, tussen de Vaart en de Provincialeweg. Als je niet in dit buurtje woont is de kans klein dat je zomaar oog in oog staat met dit pareltje van bouwkunst. Maar mocht je in de gelegenheid zijn (het Medisch Centrum De Vaart en de apotheek liggen rechts van dit gebouw) neem dan eens de tijd om het goed te bekijken.
De zware rode toegangsdeuren steken mooi af tegen het witte gebouw. Helaas zijn ze gesloten. Net als de rest van de gevel. Streng, recht, symmetrisch, kleine raampjes. Je blik volgt vanzelf de lijnen naar omhoog, naar de vlaggenmast. Parmantig rood. Samen met het wit en blauw van de wolken een mooi contrast. Het waait, de wolken bewegen snel, maar het gebouw staat stijf in het gelid. Ik word er duizelig van, tijd om door te lopen.
Mei: Meer molen
Boven op verfmolen De Kat. Het is koud, maar zonnig op de omloop van de molen. Vanaf hier heb je een prachtig uitzicht over de Zaanse Schans. Het is druk, veel mensen genieten van de molens en de Zaanse huisjes.
In mijn fotowereld wonen geen mensen. Ik focus op de rust. Zoek naar lijnen en doorkijkjes. Wat is de essentie van deze plek? Ik probeer met zo weinig mogelijk beeldelementen toch de sfeer en de grootsheid te laten zien. Het kruirad van De Kat, hiermee zet de molenaar de molen op de wind. Hij kan het met de hand doen, maar hij kan ook op de groene klosjes gaan staan, zodat hij al lopend de kap met de wieken kan draaien.
Het kruirad leent zich perfect voor een doorkijkje naar houtzaagmolen De Gekroonde Poelenburg. Daarachter de nootjesfabriek van Duyvis. De bedrijvigheid in de Zaanstreek, toen en nu, in één foto.